Wystawa powstała w ramach projektu "1000 lat Górnych Łużyc – ludzie, grody, miasta". Projekt realizowany jest przez Krajowy Urząd Saksonii ds. Archeologii (Landesamt für Archäologie Sachsen), Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Muzeum w Budziszynie (Museum Bautzen), Muzea Miejskie w Żytawie (Städtische Museen Zittau), Muzeum Ceramiki w Bolesławcu oraz Euroregionalne Centrum Kultury i Komunikacji w Pieńsku.

Celem projektu jest ukazanie wspólnego dziedzictwa kulturowego polsko-saksońskiego pogranicza stanowiącego fundament regionalnej tożsamości oraz mającego ogromny potencjał dla rozwoju turystyki. Projekt ma na celu wniesienie znaczącego wkładu w ponowne odkrycie oraz dowartościowanie w świadomości społecznej znajdujących się na tym obszarze zabytków kultury. Jednocześnie chce on promować kreatywne podejście do historii oraz zabytków kultury na obszarze Górnych Łużyc.

Jesienią 2018 roku w miejscowości Bielawa Dolna na terenie gminy Pieńsk zorganizowany został Rodzinny Piknik Historyczny „Bitwa o Łużyce” – barwne widowisko z udziałem grup rekonstrukcyjnych nawiązujących do wczesnego średniowiecza.

Inicjatorem i głównym organizatorem wydarzenia było Euroregionalne Centrum Kultury i Komunikacji w Pieńsku przy współpracy z Parkiem Przygody Kulturinsel Einsiedel pana Jürgena Bergmanna, wsparciu Drużyny Wojów Serbołużyckich „Biełoboh” oraz międzynarodowej Federacji Wojowników RED WING ARMIA BOLESŁAWA.

Założeniem organizacji wydarzenia było upamiętnienie 1000-lecia zawarcia traktatu pokojowego w Budziszynie pomiędzy cesarzem rzymskim Henrykiem II a księciem Bolesławem Chrobrym, koronowanym w roku 1025 na pierwszego króla Polski. Na mocy pokoju budziszyńskiego został zakończony cykl polsko-niemieckich walk o Czechy i Łużyce prowadzonych od roku 1002. W wyniku ugody Polsce przypadły Łużyce, Milsko i Morawy. Książę Bolesław uzyskał również cesarskie wsparcie zbrojne na wyprawę kijowską.

Inscenizacja historyczna „Bitwa o Łużyce” - poruszająca zarówno aspekty militarne, jak i dyplomatyczne konfliktu oraz jego zakończenia - stanowiła niezwykłą oprawę millenium zdarzeń tak ważnych dla Polski i Niemiec, a przede wszystkim – dla Łużyc. Rangę obecnego wydarzenia podkreślało to, iż biorące udział w inscenizacji drużyny wojowników federacji RED WING ARMIA BOLESŁAWA przybyły nie tylko z Polski, ale także z Anglii, Norwegii, Włoch, Francji, Słowacji i Ukrainy.

Wydarzenie nie nosiło charakteru wiernej rekonstrukcji jakiegokolwiek epizodu historycznego. Było jedynie happeningiem artystycznym nawiązującym do polsko-niemieckich stosunków na Górnych Łużycach przed tysiącem lat. Jakkolwiek część uzbrojenia czy elementów takich jak np. biżuteria mają odnośniki do realnych zabytków wczesnośredniowiecznych, jednakże prezentowane w trakcie imprezy kostiumy i rekwizyty oraz ich zestawienia stanowią swobodną interpretację poszczególnych rekonstruktorów i niekoniecznie muszą odwzorowywać realia epoki i regionu.

Rodzinny Piknik Historyczny „Bitwa o Łużyce” poprzedzony został odsłonięciem instalacji artystycznej „Bolesław Chrobry” upamiętniającej postać pierwszego króla Polski, który w latach 1002-1018 jeszcze jako książę prowadził przeciwko królowi niemieckiemu, a późniejszemu cesarzowi Henrykiowi II, walki o ziemie łużyckie. Konflikt zakończyło zawarcie traktatu pokojowego w Budziszynie w styczniu 1018 r.

Dla upamiętnienia tego wydarzenia Rada Sołecka Sołectwa Bielawa Górna – Strzelno, przy wsparciu Euroregionalnego Centrum Kultury i Komunikacji w Pieńsku oraz Muzeum Łużyckiego w Zgorzelcu, przeprowadziła odpowiednie prace przygotowawcze, które zaowocowały stworzeniem pomnika polskiego władcy. Autorem rzeźby, która stanęła na kamiennym cokole jest lokalny twórca z Bielawy Dolnej, pan Mieczysław Grabuńczyk.

Na nas, czyli współczesnych mieszkańcach regionu spoczywał i spoczywa obowiązek upamiętnienia tego ważnego zwrotu w historii, propagowania historii lokalnej, edukowania kolejnych pokoleń, wychowania w patriotyzmie i szacunku do tradycji i przeszłości Polski, naszych Sąsiadów, jak i naszej małej ojczyzny – Górnych Łużyc.

Organizatorów głównych wsparły:
Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu, Muzeum Regionalne w Lubaniu, Urząd Miasta Zgorzelec, Fundacja "Łużyce wczoraj i dziś", Stowarzyszenie Promocji Kultury Ziemi Pieńskiej, Łużyckie Centrum Rozwoju w Lubaniu, Nadleśnictwo Pieńsk, Jednostka OSP Pieńsk, Zespół Muzyki Dawnej "Ęzibaba", Pan Stefan Chmielecki, Pan Aleksander Karcz.

Prezentowane na wystawie zdjęcia wykonali:
- Anna Sol Basta
- Jakub Wróbel
- EuRegioKom Pieńsk